ตำนาน นกอัลโคนอสต์ (Alkonost) วิหคสาวเสียงไพเราะ ในเรื่องเล่าของชาวสลาฟ ถือกำเนิดขึ้นในยุครัสเซียโบราณ โดยอธิบายว่า สามารถสะกดจิตมนุษย์ได้ด้วยเสียง หน้าตาคล้ายคลึงกับ ฮาร์ปี้ ในตำนานกรีก ส่วนข้อมูลเพิ่มเติม ศึกษาพร้อมกันด้านล่าง
ชื่อของ ตำนาน นกอัลโคนอสต์ มาจากไหน
ตำนานนกอัลโคนอสต์ ถูกตั้งชื่อตามเทพธิดากรีก ชื่อว่าอัลไซโอนี (Alcyone) ซึ่งเป็นภรรยาของซีอิกซ์ (Ceyx) เธอทำให้ เทพเจ้าซูส โกรธเคียง จึงถูกแปลงร่างให้กลายเป็นนกกระเต็น โดยชื่อดังกล่าวมาจากคำว่า ἀλκυών หมายถึง นกทะเลที่ร้องเพลงเศร้า และนำมาตั้งให้กับนกในตำนานรัสเซียว่า Al-ko-nost
ต้นกำเนิด ตำนานนกอัลโคนอสต์ เป็นยังไง
ต้นกำเนิดของตำนานนกอัลโคนอสต์ เชื่อว่ามาจากตำนานเทพเจ้ากรีก ซึ่งก็คืออัลไซโอนี เดิมทีเธอเป็นธิดาของเอนาเรท (Enarete) และเทพสายลมเอโอลัส (Aeolus) ต่อมาได้แต่งงานกับกษัตริย์ซีอิกซ์ แห่งทราคิสในเทสซาลี โดยมีเรื่องเล่า 2 เรื่อง เกี่ยวกับการเปลี่ยนพวกเขาให้เป็นนก
- เรื่องที่ 1 : กษัตริย์ซีอิกซ์กำลังล่องเรือข้ามทะเล แต่ถูกสายฟ้าของซูสฟาด เนื่องจากซูสโกรธมาก ที่สองสามีภรรยาเปรียบเทียบตัวเองกับเขา และเทพีเฮร่า
- เรื่องที่ 2 : สาเหตุที่เรือของกษัตริย์อับปาง เกิดจากอุบัติเหตุเท่านั้น เมื่ออัลไซโอนีพบร่างสามี ซึ่งเสียชีวิตไปแล้ว เธอกระโดดลงทะเล แล้วกลายเป็นนกกาน้ำ และเมื่อเธอสัมผัสร่างสามี เขาก็กลายเป็นเหมือนเธอ
นิทานพื้นบ้านอัลโคนอสต์ มีอะไรบ้าง
ตามนิทานพื้นบ้านสลาฟ เล่าว่าในตอนเช้าของวันฉลองแอปเปิล (Apple Feast of the Saviour) ของพระเจ้าผู้ช่วยชีวิต ซิรีนบินเข้าไปในสวน แล้วร้องไห้ด้วยความโศกเศร้า ก่อนที่ในตอนบ่ายของวัน อัลโคนอสต์จะบินเข้าไปเช่นกัน แต่เธอแสดงอาการดีใจ หัวเราะ และปัดน้ำค้างออกจากปีก ทำให้ต้นไม้ที่เธอนั่ง มีพลังแห่งการรักษา
ซึ่งอัลโคนอสต์มีเสียงไพเราะ หากใครได้ยิน จะทำให้ลืมทุกสิ่งที่รู้หรือไม่ต้องการ บางแหล่งข้อมูลระบุว่า บ้านของเธอคือยมโลก เมื่อวางไข่ไว้บนทรายหาด ไข่จะกลิ้งลงไปในทะเล แล้วเมื่อฟักออกมา จะเกิดฝนฟ้าคะนอง คลื่นแรง จนไม่มีใครสามารถเดินทางได้
นอกจากนี้ ยังมีเรื่องเล่าว่า เธอเป็นน้องสาวของนกตัวอื่นๆ เช่น Rarog นกปีศาจแห่งไฟ และ Stratim ซึ่งเชื่อว่าเป็นมารดาแห่งนกทั้งหมด [1] โดยในบางตำนาน เชื่อมโยงอัลโคนอสต์เข้ากับ ไซเรน ผู้หญิงครึ่งมัจฉา เนื่องจากเชื่อว่าภายหลัง ไซเรนสามารถเปลี่ยนจากครึ่งปลา เป็นผู้หญิงครึ่งนกได้
การพรรณนาถึงอัลโคนอสต์ มีลักษณะเป็นแบบไหน
- มีความงดงาม และความเชื่อง
- บินไปรอบๆ แล้วส่งเสียงเพื่อสะกดจิต
- ควบคุมสภาพอากาศ ก่อนไข่ฟัก 7 วัน ทะเลจะสงบ
- ปรากฏพร้อมความยินดี เสียงหัวเราะ
- ทำนายถึงความสุขในอนาคตได้
- ต้นไม้ที่โดนน้ำค้างจากปีกเธอหยดลง มีพลังในการรักษา
ตำนานคนครึ่งนกในศาสนาคริสต์ สำคัญยังไง
ตำนานนกครึ่งคนอัลโคนอสต์ และเพื่อนซี้อย่างกามายุน (Gamayun) มีบทบาทในชาวรัสเซียโบราณ หลังจากที่รู้จักกับศาสนาคริสต์ เมื่อปี ค.ศ. 988 โดยหลายคนถูกชักจูงจิต เกี่ยวกับความเชื่อเทพเจ้า และสิ่งมีชีวิตจากสวรรค์ ไม่ว่าจะเป็น ดวงอาทิตย์, ลม, ฝน และนกที่กลายมาเป็นสัญลักษณ์การคุ้มครอง
อัลโคนอสต์ถูกใช้เป็นตัวแทน ความต้องการของพระเจ้า ในคริสตจักรออร์โธดอกซ์ โดยใช้ภาพเพื่อแสดงถึง วิญญาณบริสุทธิ์ที่ปรากฏในหนังสือ พระกิตติคุณของคริสเตียน มาตั้งแต่ศตวรรษที่ 10-13 ซึ่งภาพคนครึ่งนก สามารถพบเห็นได้ในหลายรูปแบบ อาทิเช่น
- จานเครื่องปั้นดินเผา
- จี้ทองคำ
- งานแกะสลักไม้ เช่น มหาวิหาร Dmitrovsky, มหาวิหาร Georgievsky สร้างขึ้นในศตวรรษที่ 13
- เครื่องแต่งกาย
- งานพิมพ์ Lubok จากศตวรรษที่ 16
และตามความเชื่อของจักรวาลวิทยาคริสเตียน-พุทธ ที่มีชื่อว่า “โรซา มิรา” คาดว่าบันทึกขึ้นระหว่างปี 1947-1957 ยกให้มนุษย์ครึ่งวิหค เป็นเทวทูตสำคัญที่สุด และได้รับการเคารพต่อเนื่อง แม้ในรัสเซียยุคใหม่
ที่มา: The bird-maidens in Christianity [2]
อัลโคนอสต์กับซิริน ใช่คนเดียวกันหรือไม่
อัลโคนอสต์กับซิริน (Sirin) มักถูกสับสนว่าเป็นคนเดียวกัน จากข้อมูลที่พบ มีทั้งบอกว่าไม่ใช่คนเดียวกัน และบางแหล่งกล่าวว่า พวกมันเป็นอีกตัวตนหนึ่งของกันและกัน หรือเปรียบเสมือนขั้วตรงข้าม โดยมีข้อแตกต่าง ดังนี้
อัลโคนอสต์ / ดีที่สุด
- ถูกเรียกว่านกสวรรค์
- ขนสีสดใส ยิ่งอายุมาก ขนยิ่งจะสีเข้มขึ้น
- คนนอกศาสนาเชื่อว่า เป็นวิญญาณแห่งสายลม
- คริสเตียนเชื่อว่า เป็นผู้ส่งสารจากพระเจ้า
ซิริน / ชั่วร้ายที่สุด
- คนบางส่วนเชื่อว่า ซิรินคือด้านชั่วของอัลโคนอสต์
- เสียงร้องทำให้รู้สึกเจ็บปวด เศร้าโศก
- เมื่อได้ยินเสียง ถือเป็นลางบอกเหตุความตาย
- ขนสีดำเหมือนอีกา ส่งสารจากคนตาย
- ลงโทษคนไม่ดี นำวิญญาณไปสู่อีกโลก
- แต่มีเรื่องราวดีๆ คือ เป็นผู้พิทักษ์โชคลาภ
ที่มา: The Alkonost-Her Best, The Sirin – Her Worst [3]
สรุป ตำนาน นกอัลโคนอสต์
ตำนานมนุษย์ครึ่งผู้หญิงอัลโคนอสต์ ผู้มีพลังควบคุมพายุ ถูกเล่าขานว่ามีเสียงที่น่าอัศจรรย์ สะกดจิตให้ลืมทุกอย่างได้ สีขนสดใส ชอบร้องเพลงให้นักบุญฟัง และยังมีความสำคัญในความเชื่อคริสเตียน อยู่คู่กับชาวรัสเซียมาตั้งแต่ปี 988 จนถึงตอนนี้ก็ยังหลงเหลือความเชื่ออยู่
ข้อมูลคนครึ่งนกของชาวสลาฟที่น่าเชื่อถือ มีหรือไม่
ข้อมูลที่น่าเชื่อถือ พร้อมภาพประกอบ เกี่ยวกับคนครึ่งนกของชาวสลาฟ พบในข้อความบนพงศาวดารรัสเซีย ณ อนุสรณ์สถานอาสนวิหาร เมื่อศตวรรษที่ 13 และบนอัญมณีที่พบในยุคเคียฟ ซึ่งพรรณนาว่าอัลโคนอสต์เป็นสัตว์แห่งรุ่งอรุณ และกามายุนเกี่ยวข้องกับสวรรค์
นกสวรรค์ของชาวสลาฟ ในสมัยใหม่เป็นแบบไหน
ยกตัวอย่างเช่น ตัวละครในเกมการ์ดดิจิทัลปี 2019 ชื่อ Mythgard ซึ่งเป็นตัวที่หายากที่สุดในกลุ่ม Dreni หรือจะถูกใช้เป็นชื่อของวงดนตรีแนวโฟล์กเมทัล สัญชาติรัสเซีย ก่อตั้งในปี 1995 และยังมีเพลงชื่อว่า Alkonost of Balkan ซึ่งนักร้องชาวโครเอเชีย ใช้แข่งขันในรายการเพลงยูโรวิชัน 2016 เป็นต้น
อ้างอิง
[1] Wikipedia. (July 18, 2024). Folklore. Retrieved from en.wikipedia
[2] Ancient Origins. (October 5, 2015). The bird-maidens in Christianity. Retrieved from ancient-origins
[3] Ark Horton. (July 7, 2020). The Alkonost-Her Best, The Sirin – Her Worst. Retrieved from arkhorton
