หมาป่าเอโซะ สูญพันธุ์ หรือยัง (Ezo wolf) เผ่าพันธุ์นี้ เป็น 1 ใน 2 หมาป่าญี่ปุ่น อีกชนิดคือ นิทาน หมาป่าฮอนชู ซึ่งปัจจุบันทั้งคู่ ได้สิ้นสุดการมีชีวิตอยู่แล้ว เนื่องจากถูกประกาศว่าเป็น “สัตว์มีพิษ” ส่วนข้อมูลอื่นๆ เช่น ประวัติการมีอยู่ ความเชื่อ หรือรูปร่างหน้าตา อ่านต่อด้านล่าง
หมาป่าเอโซะ สูญพันธุ์ ตอนไหน และตายได้ยังไง?
หมาป่าเอโซะ สูญพันธุ์ ตอนไหน พวกมันมีชีวิตรอด อยู่จนถึงปี ค.ศ. 1945 จากนั้นก็ไม่มีข้อมูลว่าพบอีก ซึ่งสาเหตุของการหายไป เริ่มขึ้นในยุคปฏิรูปเมจิ ปี 1868 ซึ่งเริ่มผลักดันการทำฟาร์ม และด้วยการล่าของหมาป่า ทำให้การขยายพันธุ์ม้าไม่ราบรื่น
แถมหมาป่ายังถูกกล่าวหาว่า เป็นผู้ล่ากวางแย่งอาหารของชาวไอนุ ทางรัฐบาลจึงออกประกาศ ให้หมาป่าเป็นสัตว์มีพิษ หรือยูไกโดบุตสึ จากนั้นมอบหมายให้ มีการกำจัดสัตว์เผ่าพันธุ์นี้ โดยเริ่มล่าสุนัขที่ฟาร์ม Niikappu ด้วยการวางยาพิษ “สตริกนิน”
ที่มา: Extinction on Hokkaido island [1]
เรื่องน่าสนใจของหมาป่าเอโซะ มีอะไรบ้าง?
เรื่องน่าสนใจของเอโซะวูล์ฟ เป็นไทม์ไลน์การมีอยู่ จนไปถึงช่วงสุดท้าย ซึ่งเริ่มขึ้นดังนี้

- 1877 : รัฐบาลเสนอเงินค่าหัว สำหรับการกำจัดหมาป่า
- 1879 : การสังหารหมู่หมาป่า ลากยาวมาถึงฤดูใบไม้ร่วง เป็นเวลา 2 ปี
- 1888 : ข้อเสนอรางวัลถูกยกเลิก สัตว์ประมาณ 2,000-3,000 ตัว ถูกฆ่าทิ้ง
- 1896 : มีพ่อค้าขนสัตว์ในฮาโกดาเตะ กล่าวว่ามีการซื้อขายหนังหมาป่าหลายตัว
ซึ่งนอกจากสาเหตุ ของการล่าม้าหรือกวางแล้ว ปัจจัยอื่นที่ทำให้เอโซะวูล์ฟสูญพันธุ์ อาจเชื่อมโยงกับหมาป่าญี่ปุ่น คือ โรคพิษสุนัขบ้าและโรคหัดระบาด โดยหลังจากกำจัดหมาป่าทั้งหมด ประชากรกวางในฮอกไกโดเพิ่มมากขึ้น จนทำให้ปัจจุบัน มีโครงการรื้อฟื้นหมาป่าอีกครั้ง
ที่มา: 歴史 [2]
ถ้าหากหมาป่าเอโซะยังมีอยู่ จะส่งผลยังไงบ้าง?
ยกตัวอย่างเช่น
- คืนความสมดุล : การดำรงอยู่ของผู้ล่าชั้นนำ จะรักษาสมดุลของระบบนิเวศ รวมถึงพฤติกรรมของสัตว์ขนาดกลาง
- ปรับปรุงด้านชีวภาพ : วิถีการล่าของเอโซะวูล์ฟ เป็นสิ่งกำจัดโซ่อาหารที่อ่อนแอ สามารถปรับปรุงสภาพแวดล้อม ทางพันธุกรรมของสัตว์ส่วนใหญ่
- ทรัพยากรการท่องเที่ยว : มุมมองการท่องเที่ยว การมีอยู่ของสุนัขหมาป่า อาจกลายเป็น Icon และเกี่ยวข้องกับเศรษฐกิจ เช่น ทัวร์ชมสัตว์ป่าหายาก เป็นต้น
- ควบคุมจำนวนกวางซิก้า : หลังจากหมาป่าสูญพันธุ์ กวางซิก้ามีเยอะมากขึ้น ส่งผลเสียต่างๆ ต่อเกษตรกร และอุบัติเหตุจราจร หากหมาป่ากลับมาได้จริง มันอาจควบคุมประชากรกวางได้
ที่มา: エゾオオカミが存在した場合の生態系への影響 [3]
ชื่อเรียกอื่นๆ ของหมาป่าเอโซะ มีไหม?
นอกจากชื่อหมาป่าเอโซะ มันยังถูกเรียกว่าทั้ง หมาป่าฮอกไกโด (Hokkaido) ตามภูมิภาคที่อยู่อาศัย ในขณะที่ชาวรัสเซีย เรียกมันว่าหมาป่าซาฮาลิน (Sakhalin) โดยเป็นสายพันธุ์ย่อยหมาป่าสีเทา ซึ่งญาติที่ใกล้ชิดของมัน ไม่ใช่หมาป่าเอเชีย และคือหมาป่าในอเมริกาเหนือ
ลักษณะ + พฤติกรรม หมาป่าฮอกไกโด เป็นแบบไหน
ลักษณะของสุนัขฮอกไกโด เกี่ยวข้องกับสุนัขสีเทาในปัจจุบัน มีศีรษะใหญ่และแข็งแรง ฟันเขี้ยวยาวโค้งงอ สีขนมักจะเป็นสีเทาอ่อนถึงเข้ม บริเวณหลังเป็นขนสีดำ เมื่อยืนสูงประมาณ 70-80 เซนติเมตร รูปร่างทั่วไปค่อนข้างผอมมาก แต่มีกล้ามเนื้อ

ส่วนพฤติกรรม ไม่ต่างจากสุนัขหมาป่าตัวอื่น เป็นนักล่าเนื้อเป็นฝูง หากินตอนตะวันตกดิน โดยอาหารหลักคือกวาง กระต่าย นก และสัตว์เล็กถึงปานกลาง [4] พวกมันมีอาณาเขตบนเกาะ ไม่ว่าจะเป็น ฮอกไกโด, ซาฮาลิน, คูริล และไกลออกไปทางเหนือ จนถึงคาบสมุทรคัมชัตคา
โดยตัวอย่างฟอสซิล ที่ถูกยอมรับว่าเป็นสุนัขฮอกไกโด ได้แก่ สัตว์ 4 ตัว กะโหลก 7 ชิ้น ซึ่ง 4 ชิ้นเก็บไว้ในมหาวิทยาลัยฮอกไกโด 1 ชิ้นอยู่ที่พิพิธภัณฑ์คติชนวิทยาไอนุ เมืองฮิดากะ อีก 1 ชิ้นอยู่ที่พิพิธภัณฑ์อังกฤษ และชิ้นสุดท้ายอยู่ในพิพิธภัณฑ์มานุษยวิทยา และชาติพันธุ์วิทยาของรัสเซีย [5]
ท่องเที่ยวถิ่นสุนัขฮอกไกโด เคยอยู่ที่ไหนบ้าง?
อุทยานแห่งชาติ Daisetsuzan
- อยู่ใจกลางเมืองฮอกไกโด มีขนาดเนื้อที่ 2,267 ตร. กม. เป็นอุทยานใหญ่ที่สุดของญี่ปุ่น โดยยอดเขาสูงสุดตั้งชื่อว่า อาซาฮิดาเกะ โดยมีจุดท่องเที่ยวหลายแห่ง เช่น บึงคากามิและบึงซุริบาชิ, โซอุนเคียวออนเซ็น, อะซาฮิดาเกะออนเซ็น, น้ำตกริวเซ, เส้นทางเดินป่าโมมิจิดานิ เป็นต้น เชื่อว่าเคยเป็นบ้านของสุนัขฮอกไกโด ปัจจุบันมีสัตว์อาศัยอยู่หลายชนิด ทั้งกวางซิก้า, หมีสีน้ำตาล และจิ้งจอกสีแดง
พื้นที่ชุ่มน้ำ Kushiro
- เป็นพื้นที่ชุ่มน้ำใหญ่สุดในประเทศ ตั้งชื่อตามเมืองคุชิโระ มีเนื้อที่กว้าง 180 ตร. กม. อยู่ในเขตของอุทยานแห่งชาติ ประกอบด้วยพืช 700 กว่าชนิด และสัตว์ 1,300 กว่าสายพันธุ์ ซิกเนเจอร์ที่คนรู้จัก คือการเที่ยวชมนกกระเรียนญี่ปุ่น เล่ากันว่าหมาป่ามักทิ้งรอยเท้าเอาไว้
สรุป หมาป่าเอโซะ สูญพันธุ์
สุนัขหมาป่าเอโซะ เคยมีชีวิตอยู่ในช่วงปี 1868-1945 ก่อนจะสาบสูญในยุคปฏิรูปเมจิ มันเป็นนักล่าม้าและกวาง ตัวผอมแห้งแต่กล้ามเนื้อหนา มีสีขนตั้งแต่เทาอ่อนจนถึงดำ สายเลือดเกี่ยวข้องกับ หมาป่าอเมริกาเหนือมาก หรือไซบีเรียนจากแผ่นดินใหญ่
ปัจจุบัน หมาป่าซาฮาลิน ยังหลงเหลืออยู่ไหม?
ผ่านมาแล้วกว่า 100 ปี หลังจากหมาป่าซาฮาลิน สูญพันธุ์อย่างเป็นทางการ ปัจจุบันมีข้อมูลอ้างถึง การมีอยู่ของมันเป็นบางครั้ง แต่ถูกเสนอด้วยทฤษฎี เชื่อว่าเป็นสุนัขป่าขนาดใหญ่ หรือสัตว์อื่นที่ระบุตัวตนผิดพลาด
ความเชื่อ เอโซะวูล์ฟ ของชาวไอนุเป็นแบบไหน?
เอโซะวูล์ฟถูกนับถือว่าเป็น เทพเจ้าผู้ส่งเสียงหอน หรือ ฮอร์เควคามุย (Horkew Kamuy) โดยใช้หมาป่าเป็นเครื่องสังเวย มีพิธีกรรมเรียกว่า “ส่งตัว” ซึ่งชาวไอนุบางแห่ง อาทิเช่น โทคาจิและฮิดากะ เล่าตำนานเกี่ยวกับต้นกำเนิดของไอนุ ว่าเกิดจากการจับคู่ของหมาป่ากับเทพธิดา หมาป่าจึงถูกห้ามล่า หรือฆ่าด้วยลูกศรหรือปืน
อ้างอิง
[1] Wikipedia. (December 29, 2024). Extinction on Hokkaido island. Retrieved from en.wikipedia
[2] ウィキペディア. (December 31, 2023). 歴史. Retrieved from ja.wikipedia
[3] Everyday Answers. (2025). エゾオオカミが存在した場合の生態系への影響 . Retrieved from pekospace
[4] Extinct Animals. (March 18, 2022). Physical Description, Behavior, Diet. Retrieved from extinctanimals
[5] オモビア. (March 7, 2021). エゾオオカミと博物館. Retrieved from omovia